flying boy

Μεταξύ των ετών 1729-1736, ο Stephen Gray πραγματοποίησε μια μεγάλη σειρά πειραμάτων, χρησιμοποιώντας ένα γυάλινο σωλήνα τον οποίο φόρτιζε με τριβή. Γνωρίζοντας πως σκόνη και υγρασία είναι δυο σημαντικοί παράγοντες αποτυχίας των ηλεκτρικών πειραμάτων (μια από τις ανακαλύψεις του William Gilbert), «τάπωσε» τα άκρα του σωλήνα με δύο φελλούς ώστε να διατηρήσει το εσωτερικό του σωλήνα καθαρό από σκόνη και χωρίς υγρασία.

  • Αρχικά ο Gray θέλησε να διαπιστώσει τι επίδραση είχε η παρουσία του φελλού στην ηλέκτριση και την επακόλουθη ελκτική ικανότητα της γυάλινης ράβδου. Προς μεγάλη του έκπληξη διαπίστωσε ότι τρίβοντας το γυάλινο σωλήνα, αποκτούσε την ελκτική ικανότητα όχι μόνο ο γυάλινος σωλήνας αλλά και ο φελλός. Gray1Το ερώτημα που προέκυψε ήταν: «Αφού η ηλεκτρική δράση μεταδίδεται, πόσο μακριά μπορεί να φτάσει;» Για να απαντήσει στο ερώτημα ο Gray χρησιμοποίησε αρχικά μια ξύλινη ράβδο ως προέκταση που τη μια της άκρη σφήνωσε στο φελλό και στην άλλη της άκρη στερέωσε μια σφαίρα από ελεφαντοστό. Η ελκτική δράση της φορτισμένης γυάλινης ράβδου μεταδόθηκε στη σφαίρα από ελεφαντοστό και αυτό συνέβη ακόμη και όταν χρησιμοποίησε σιδερένια ή μπρούτζινη ράβδο στη θέση της ξύλινης προέκτασης. Θέλοντας να δοκιμάσει τη μετάδοση σε ακόμη μεγαλύτερες αποστάσεις, σκέφτηκε να δοκιμάσει σε κατακόρυφη διεύθυνση. Έτσι έδεσε τη σφαίρα από ελεφαντοστό στη μια άκρη ενός καννάβινου σκοινιού ενώ την άλλη άκρη του σκοινιού τη στερέωσε στο ελεύθερο άκρο της ξύλινης προέκτασης του σωλήνα. Ο ηλεκτρισμός από το γυάλινο σωλήνα μεταδόθηκε και πάλι στη σφαίρα. Στα ίδια συμπεράσματα κατέληξε ακόμη και όταν αντικατέστησε τη σφαίρα με άλλες σφαίρες φτιαγμένες από διαφορετικά υλικά. Κατάφερε με αυτό τον τρόπο να μεταδώσει την «ηλεκτρική δύναμη» σε απόσταση δέκα περίπου μέτρων. Με σύγχρονους όρους, ο Gray ανακάλυψε την ηλεκτρική αγωγιμότητα.

  • Gray2Το Μάιο του 1729, με τον Granville Wheler πραγματοποίησαν μια σειρά πειραμάτων δοκιμάζοντας και πάλι τη μετάδοση της ηλεκτρικής δράσης σε οριζόντια διεύθυνση. Χρησιμοποίησαν καννάβινο σκοινί, το οποίο με τη βοήθεια λεπτών μεταξωτών νημάτων στήριξαν ώστε να μένει οριζόντιο και στη μια του άκρη έδεσαν μια μικρή σφαίρα. Χρησιμοποίησαν λεπτά νήματα ως υποστηρίγματα του καννάβινου σκοινιού γιατί πίστευαν πως λόγω της λεπτότητάς τους δε θα επέτρεπαν στον ηλεκτρισμό να περάσει και να διαφύγει προς τη γη. Με τη διάταξη αυτή και μεταφέροντας πολλές φορές το κανναβόσκοινο μπρος-πίσω μεταξύ των υποστηριγμάτων κατάφεραν να μεταδώσουν την ηλεκτρική δράση σε μια σφαίρα περίπου 300 ft μακρύτερα, προτού τα μεταξωτά στηρίγματα σπάσουν από το βάρος του σκοινιού. Αποφάσισαν τότε να χρησιμοποιήσουν ακόμη πιο λεπτά αλλά και πιο ανθεκτικά μπρούτζινα σύρματα για τη στήριξη του σκοινιού. Τότε όμως το πείραμα απέτυχε εντελώς. Η ηλεκτρική δράση, αντί να μεταδοθεί στην άλλη άκρη του σκοινιού, «διέφυγε» μέσω των συρμάτινων στηριγμάτων στο έδαφος. Επαναλαμβάνοντας τα πειράματά με διάφορα άλλα υλικά για υποστηρίγματα, άρχισε να γίνεται φανερή η διάκριση των υλικών σε δυο κατηγορίες: τους αγωγούς και τους μονωτές (παρότι ο Gray δε χρησιμοποίησε αυτούς τους όρους).

  • Περί τα τέλη του 1729, ο Gray διαπίστωσε πως ήταν αρκετό απλά να πλησιάσει τη γυάλινη ράβδο στο κανναβόσκοινο, για να μεταδοθεί η ηλεκτρική δράση στο άλλο του άκρο (ηλεκτροστατική επαγωγή).

  • Με το πείραμα του «ιπτάμενου αγοριού», που τα επόμενα χρόνια και σε διάφορες παραλλαγές ανάλογα με τη φαντασία των πειραματιστών έγινε μια από τις πιο δημοφιλείς δημόσιες επιδείξεις των ηλεκτρικών φαινομένων, ο Gray απέδειξε ότι το ανθρώπινο σώμα είναι αγωγός του ηλεκτρισμού.

 

 

2011. © ΕΚΦΕ Θεσπρωτίας
Joomla 1.7 templates free by Joomla Template Maker and Free Joomla Templates